Hybride warmtepomp en isolatie

Regelmatig verwoord ik reacties op de actualiteit in een column, zo ook naar aanleiding van de aankondiging van de verplichting om bij ketelvervanging vanaf 2026 een hybride warmtepomp te moeten kiezen. Omdat niet iedereen toegang heeft tot Cobouw (kan met gratis account overigens) maar de discussie uiterst relevant is voor de TVVL-community, hierbij de integrale tekst.

Hoera hybride?

Het waren gemengde reacties op de aankondiging van minister Hugo de Jonge vorige week op de VSK: de verplichting om vanaf 2026 een alternatief voor een aardgasketel te installeren bij vervanging. Op veel plaatsen is het plat geslagen tot een verplichting een hybride warmtepomp te plaatsen in iedere woning. De mededeling riep voorspelbare reacties op: geen geld, geen plaats, geen monteurs, geen isolatie. Daarmee werd het belangrijkste bezwaar niet genoemd: het is geen oplossing voor de energietransitie.

Vanzelfsprekend levert een grootschalige uitrol van hybride warmtepompen een enorme bijdrage aan de beperking van het aardgasgebruik in gebouwen. Maar de energiebehoefte, hoofdzakelijk de warmte voor verwarming en warm tapwater, blijft even hoog. De inzet van een ander toestel is simpelweg uitstel van executie. Het mooie van een hybride warmtepomp is dat deze in principe direct toepasbaar is, ook in gebouwen met een hoog-temperatuur warmtevraag, zoals de meeste bestaande woningen. Isolatie is niet nodig, de boel wordt toch warm. Daarmee is een belangrijke technische drempel voor toepassing van een warmtepomp weggenomen. Wat ik alleen mis in de uitleg, is dat de hoge gasrekening dan simpelweg vervangen wordt door een hoge elektriciteitsrekening. Om dat aan te pakken blijft isolatie essentieel.

Waarom wordt eigenlijk niet gekozen voor een nationaal isolatieprogramma met een even dwingend karakter? Tal van redenen zijn te bedenken, van cynische (succesvolle sectorlobby) tot praktische (gedoe). Daarbij mis ik er telkens één: het ontbreken van een natuurlijk moment. Die ketel is een keer aan het eind van zijn levensduur, een ongeïsoleerde dak niet, of in elk geval niet zo snel. Daarbij: wettelijk ingrijpen bij ketelvervanging is mogelijk, afdwingen van isolatie niet. Daarom is de gekozen route de enige die op korte termijn zowel wettelijke verankerd kan worden, als tot resultaat zal leiden.

Kortom, hoera hybride? Ja; als we maar niet de illusie wekken dat we daarmee ook de energietransitie getackeld hebben. Vraagbeperking blijft nodig, dus laten we de isolatie niet vergeten.

Harm Valk

Partner / senior adviseur
Nieman Raadgevende Ingenieurs    

Het origineel is op 30 mei geplaatst op www.cobouw.nl