Bouwhub: uitvalsbasis voor emissieloze stad
In steden is bouwlogistiek verantwoordelijk voor 27% van de CO2-uitstoot. Dezelfde steden zetten steeds meer in op emissievrije zones. Terwijl we voor een flinke bouwopgave staan, die voor het grootste deel in binnensteden wordt opgelost. Brabantse en Limburgse bouwers gingen aan de slag met de Bossche Bouwhub en zetten het denken over efficiënter vervoer van en naar de bouwplaats in een hogere versnelling.
In BNL, het ledenmagazine van Bouwend Nederland geldt de Bossche Bouwhub als lichtend voorbeeld.
Op de Bouwhub buiten de stad kunnen bouw- en logistieke bedrijven materiaal laten opslaan, overladen en met elektrische voertuigen naar de bouwlocatie in de Bossche binnenstad laten transporteren.
Het resultaat? Minder CO₂-uitstoot, minder truckbewegingen, afval en overlast bij bouwprojecten. De Bossche BouwHub is een initiatief van de Van Boxtel Groep en SMART HUB Logistics, gebaseerd op het SMART HUB-concept dat focust op het slim inrichten van supply chains en het combineren van diverse ladingstromen.
Bouwmaterialen en afwerkproducten kunnen centraal worden opgeslagen in de bouwhub en van daaruit naar de binnenstad gaan.
Bouwlogistiek telt nogal
20% van het transportvolume in stedelijke gebieden is bouwgerelateerd en 27% van de stedelijke CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door bouwlogistiek.
Van Boxtel: “Dat moeten we als bouwsector toch kunnen terugdringen door samen, vanuit een centrale hub, het stedelijk bouwtransport te regelen? Zoals het nu gaat, is niet efficiënt. Verschillende bouw- en logistieke bedrijven rijden elk met niet volgeladen vrachtwagens de binnenstad in, terwijl we de uitstoot willen terugdringen, de leefbaarheid willen vergroten en kosten willen besparen.”
Steeds meer emissievrije zones
Ook vanuit wet- en regelgeving neemt de druk om duurzaam te transporteren toe. Vanaf 1 maart 2025 voeren veel Nederlandse steden emissievrije zones in. ’s-Hertogenbosch is er daar één van. Dat betekent dat voertuigen die rijden op fossiele brandstoffen niet langer de binnenstad in mogen. De Bossche BouwHub leidt tot 70% minder ritten en uitstoot. Dat komt vooral door gecombineerd transport en elektrische voertuigen.
Aannemers krijgen bijvoorbeeld alleen het materiaal dat ze nodig hebben geleverd op de bouwplaats. Dat resulteert in 5% minder afval op de bouwlocatie. Daarnaast leidt de Bossche BouwHub tot een 30% kortere bouwtijd. “Iedere professional houdt tijd over voor zijn eigen taak”, zegt Van Boxtel. “Daar komt nog bij dat we, in plaats van grondstoffen, prefab onderdelen naar de bouwplaats kunnen transporteren.”
Schaalvoordelen en ruimtebesparing
Er zijn meer pluspunten, zoals schaalvoordeel. Hoe meer gebruikers, hoe hoger de efficiency en hoe lager de prijs. Een ander voordeel is de ruimtebesparing op de bouwplaats door levering van uitgepakte goederen en prefab onderdelen. Van Boxtel: “En bouwbedrijven kunnen meedingen bij aanbestedingen met strenge duurzaamheidseisen, zoals aan de transportuitstoot en hoeveelheid afval – zonder dat ze daarvoor hoeven te investeren in elektrische voertuigen.”
Emissievrij Limburg Ook in Limburg wordt hard gewerkt aan de transitie naar elektrisch materieel. Op Buitenplaats Vaeshartelt kwamen in april tientallen (infra)bouwers samen tijdens de bijeenkomst ‘Zero-emissie bouwen en vervoeren’. Het programma omvatte onder meer ‘Schoon en Emissieloos Bouwen’ dat tot doel heeft schadelijke emissies terug te dringen.
Duurzame doelstellingen
De aanwezigen werden bijgepraat over de SEB-routekaart waarin doelstellingen uit het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering, het Klimaatakkoord, de strategie Klimaatneutrale en Circulaire Infraprojecten en het Schone Lucht Akkoord centraal staan.
Ook werd ingegaan op zero-emissie zones die steeds meer steden instellen én wat deze geleidelijk invoering van het verbod op voertuigen met dieselmotoren voor de bouwlogistiek betekent. Op ‘Zero-emissie bouwen en vervoeren’ vonden diverse workshops plaats.
Binnenkort: emissieloos Maastricht
Tijdens de sessie ‘Wat is Zero Emissie Stadslogistiek Maastricht?’ vertelde Gerrit-Jan Meulenbeld van Zuid-Limburg Bereikbaar wat we vanaf 2025 kunnen verwachten. “Dan voert Maastricht als eerste stad in Limburg emissievrije zones in”, zegt Beatrice Dormans, adviseur markt & overheid bij Bouwend Nederland.
“Hoewel er bij deelnemers nog twijfels zijn over de haalbaarheid van emissievrije bouwlogistiek, waren er ook veel eye-openers over efficiënter vervoer. Daarnaast was het goed te horen dat Zuid-Limburg Bereikbaar ondernemers met tools kan ondersteunen.”
Workshops
Een andere workshop ging in op zero-emissie materieel. Dat is nu nog mondjesmaat aanwezig maar er zijn wel mogelijkheden. Angelique Dassen (Dassen Belijning) lichtte dat toe vanuit de praktijk. Haar bedrijf werkt al een aantal jaar met elektrisch materieel. De aanvankelijke terughoudendheid verdween snel toen haar medewerkers merkten hoe veel schoner en stiller het werken werd. In de workshop van Ron Frazer, algemeen directeur van Volker Wessels, stond bouwlogistiek centraal.
Zijn boodschap: in 2028 dient alle klein materieel emissievrij te zijn. Wanneer je niet op emissieloos overschakelt, kun je werk mislopen. “Tijdens de sessies spraken aanwezigen ook zorgen uit, bijvoorbeeld over de betaal- én de beschikbaarheid van emissieloos materieel. Maar er werd ook nagedacht over wat er wél reeds kan.
Niet te langzaam, niet te snel
Goede ideeën werden aangedragen, denk aan het opzetten van een inkoopcollectief en stroom delen of uitwisselen bij overcapaciteit. Zaken waar Bouwend Nederland ook over meedenkt.” Aan het einde van de dag hadden de aanwezigen een goed beeld van wat Bouwend Nederland achter de schermen doet.
Denk daarbij aan de lobby die het bedrijven mogelijk maakt om de transitie naar emissievrij elektrisch materieel te kunnen uitvoeren. Dormans besluit: “De transitie naar emissieloos bouwen en werken mag immers niet te langzaam gaan, maar het kan ook niet te snel.”
