Energiemanagement onder controle

Energiemanagement onder controle
De automatisering van gebouwen zorgt dat energie alleen wordt gebruikt als het noodzakelijk is. Daarnaast haal je daarmee het beste uit wat lokaal wordt opgewekt. Met een centraal besturingselement kunnen gebouwgebruikers niet alleen functies zoals de verlichting en zonnewering bedienen, maar ook de individuele ruimteregeling dankzij kleppen die op de verwarmings- of koelelementen zijn gemonteerd. Een kamerbedieneenheid regelt de functies volgens de voorkeur en/of aanwezigheid van de gebruiker en kan ook het verwarmings- en koelsysteem aansturen op basis van de actuele behoeften. Een kamerbedieneenheid monitort ook de status van ramen om energieverspilling via open vensters tegen te gaan. Het KNX protocol biedt deze mogelijkheden. Een KNX-systeem kan bijvoorbeeld een melding sturen dat een raam openstaat en het HVAC-systeem in- of uitschakelen.

KNX kan ook worden aangesloten op (sub)meters: bronnen van overmatig energieverbruik kunnen alleen opgespoord en verholpen worden door de data nauwlettend te monitoren. Sommige KNX-producten laten zelfs submetering op circuitniveau toe. Bovendien kunnen verbruikers zoals warmtepompen of warmwaterproductie-eenheden eenvoudig in een KNX-systeem worden geïntegreerd dankzij de vele beschikbare apparaten die schakelen met potentiaalvrije contacten mogelijk maken.

Inmiddels zijn er ook batterijopslagapparaten beschikbaar waarvan de status via KNX kan worden gemonitord, en kan er een verbinding gemaakt worden tussen een KNX-gestuurde woning en een oplaadstation.

Voorrang voor eigen energie
Maar het kan altijd beter: niet alleen verspilling van energie moet tegengegaan worden, we moeten ook optimaal gebruik maken van de opgewekte energie. Hiervoor heeft KNX functieblokken ontworpen op basis van de norm EN50491-12-2, een Europese standaard gecreëerd door het CENELEC Technisch Comité TC205 voor energiemanagement op basis van elektronische systemen in woningen en gebouwen. Deze norm bevat een applicatiebeschrijving voor de uitwisseling van data tussen een CEM (Customer Energy Manager of energiemanager van de klant) en energieverbruikers/-opwekkers in een gebouw. Op deze manier krijgt het verbruik van zelf opgewekte stroom voorrang en wordt de aanvoer van het net geminimaliseerd. De norm schrijft geen specifiek protocol voor, zodat elk type kan worden gebruikt, zoals KNX.

Doorontwikkeling
Zolang de energiebehoeften en technische ontwikkelingen blijven veranderen zal ook de KNX technologie haar rol blijven vervullen. Bijvoorbeeld voor functies zoals individuele ruimteregeling of aansluiting op verbruiksmeters.

Voor de integratie van uitgebreidere apparatuur, zoals omvormers van zonnepanelen, batterijopslag of het beheer van de eCar in combinatie met de CEM, bieden de norm EN50491-12-2 en het nieuwe KNX IoT-protocol aanvullende mechanismen voor een uitgebreider energiemanagement. KNX IoT ondersteunt IPv6-compatibele KNX-apparaten en is ook beter geschikt om de complexe datatypes te lezen die de CEM uitwisselt met individuele apparaten.

We kunnen dus concluderen dat gebouwautomatisering een aanzienlijke invloed heeft op het energieverbruik. Het rendement op de investering werpt sneller zijn vruchten af binnen commerciële en openbare gebouwen vanwege de schaal. Maar bij stijgende energiekosten wordt het rendement van de investering in een residentieel gebouw ook sneller merkbaar. KNX-technologie kan hierbij helpen, en is dankzij de upgrades van afgelopen jaren ook geschikt voor geavanceerde energiemanagementtechnologie.