Ventileren post-Covid-19
De coronapandemie houdt de wereld inmiddels al bijna twee jaar in haar greep. Zodra het aantal ziekenhuis-opnames lijkt af te nemen, dient zich weer een nieuwe variant van het virus aan. Doordat we ons gedrag hebben aangepast en velen inmiddels zijn gevaccineerd, lijkt het er sterk op dat we nu eindelijk terug kunnen keren naar een ‘normale’ samenleving. Maar hoe ziet normaal er dan voortaan uit en wat betekent dat voor luchtbehandelingsinstallaties?
Het belang van frisse lucht met de juiste luchtvochtigheid
Het heeft in Nederland tot 19 juli van dit jaar geduurd voordat frisse lucht werd toegevoegd aan de basisregels van de overheid om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan(1). Daarmee lijkt het belang van voldoende ventilatie eindelijk erkend. Ventileren is het doelbewust vervangen van gebruikte binnenlucht door verse buitenlucht. Ventileren werd al gedaan om (fijn-)stof, vluchtige stoffen en CO2 uit een ruimte te verwijderen voor een gezonder binnenklimaat. Daar worden nu dus het terugdringen van ziekmakers (virussen en bacteriën) aan toegevoegd.
Het is bekend dat luchtvochtigheid mede van belang is bij het voorkomen van overdracht van ziekten(2). Recent onderzoek wijst uit dat het ook van invloed is op de productiviteit en het welbevinden van mensen(3). Kortom, in de strijd tegen dit virus en andere aandoeningen is het van belang om voldoende te ventileren en de luchtvochtigheid tussen de 40 en 60% te houden!
Voldoende ventileren in de praktijk
Een minimaal ventilatiedebiet van 68 [m³/h] per persoon(4) is nodig voor een binnenklimaat waarin men goed kan presteren. Dat is een flinke stap omhoog in vergelijking met de tot nu toe gehanteerde eisen aan gebouwen. Het gebruik van efficiënte ventilatoren in combinatie met warmteterugwinning is daarom binnen de EU al verplicht voor nieuwe installaties. Hierdoor gebruiken luchtbehandelingsinstallatie al aanzienlijk minder energie dan voorheen.
Maar wat te doen in bestaande installaties? Daar zijn de mogelijkheden vaak beperkt en ingrijpende aanpassingen aan de luchtbehandelingsunit of technische installatie zijn duur, vragen veel van de gebruikers en kosten meestal (te) veel tijd. Om toch zoveel mogelijk verse lucht aan te kunnen bieden kunnen ramen worden geopend maar dit leidt vaak tot geluidsoverlast, fijnstof, tochtklachten en een lage luchtvochtigheid (met name in de winter), nog los van de hogere stookkosten. Het is dus aan te bevelen om de bestaande installatie zoveel mogelijk in bedrijf te houden, indien mogelijk met een regeling op basis van de CO2-concentratie. Systemair heeft hiervoor al geruime tijd een aantal aanbevelingen(5) opgesteld.
Veel oudere installaties maken nog gebruik van recirculatie, veelal om de energiekosten te drukken. Ook kan er sprake zijn van interne lekkage, waarbij afgezogen lucht naar de luchttoevoer lekt. Daarom worden vaak extra maatregelen getroffen zoals UV-lampen, ionisatie of HEPA-filters. Sinds kort is hiervoor ook een virucidaal filter (een filter dat virussen neutraliseert) beschikbaar: het DELTRI+ filter.
DELTRI+ powered by Systemair
Het DELTRI+ filter voor luchtbehandelingsunits is ontwikkeld door Deltrian, de toonaangevende Belgische filterfabrikant, in samenwerking met Systemair. Het filtermateriaal is behandeld met een geavanceerde plasmatechnologie waarmee een virucidale laag wordt aangebracht. Deze is in staat om 99% van alle virussen, inclusief SARS-CoV-2 dat COVID-19 veroorzaakt, te neutraliseren of te vernietigen.
Het behandelde filteroppervlak wordt geactiveerd bij contact met de druppeltjes die virussen bevatten, waardoor virussen worden geneutraliseerd. Deze oplossing is wetenschappelijk getoetst op een goede en betrouwbare werking door het onafhankelijke Luxemburgs Instituut voor Wetenschap en Technologie.
De virucidale laag en alle toegepaste materialen zijn veilig voor gebruik in ventilatiesystemen. Alle gebruikte materialen zijn goedgekeurd door de EU. Het filter is niet giftig of irriterend; de werkzame stof is organisch van aard en biologisch afbreekbaar.
Terug naar normaal?
Omdat van verse buitenlucht mag worden aangenomen dat het geen virusdeeltjes bevat, adviseert Systemair om het DELTRI+ filter in de afvoer te gebruiken. Het filter kan ook in de tweede filtertrap in de aanvoer worden geplaatst.
Het DELTRI+ filter is volgens ISO 16890 geclassificeerd als ePM1 90% (vergelijkbaar met de F9 volgens EN 779) en het beschikt over energieklasse A+ (Eurovent Certified Performance). Dit geeft ten opzichte van bijvoorbeeld HEPA-filters een lagere drukval en daarmee een betere energieprestatie. Het filter is zonder aanpassing aan de luchtbehandelingsunit te gebruiken en vraagt geen bijzondere behandeling.
Samenvattend kan het filter op de gebruikelijke manier worden ingezet, zonder aanpassingen aan de installatie en zonder aanvullende eisen aan service, terwijl het wel een bijdrage levert in de strijd tegen verspreiding van het virus. Het vervangt de noodzaak van regelmatig handen wassen niet maar het is een laagdrempelige en praktische maatregel die ons hopelijk kan helpen zo snel mogelijk terug te keren naar ‘normaal’.
[1] Thuiswerken is weer de norm en frisse lucht als aanvullende basisregel (2021), https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/07/19/thuiswerken-is-weer-de-norm-en-frisse-lucht-als-aanvullende-basisregel
[2] Sterling, Arundel & Sterling (1985): “Criteria for Human Exposure to Humidity in Occupied Buildings”, ASHRAE Transactions, 91 (1B), p. 611-622
[3] “Fragen und Antworten zur Raumluftfeuchte“ (2020), FGK-Status-Report 8
[4] Allen et al. (2016): “Associations of cognitive function scores with carbon dioxide, ventilation, and volatile organic compound exposures in office workers: a controlled exposure study of green and conventional office environments“, Environmental Health Perspectives, 124, p. 805–812 (http://dx.doi.org/10.1289/ehp.1510037)
[5] We blijven u terzijde staan (2021), https://www.systemair.com/nl/nieuws/coronavirus/
