Bouwevent over Robotica trekt de belangstelling

Het thema van Robotisering in de bouw was oer-Hollands, met aandacht voor sectoren waarin Nederland al sinds jaar en dag vooruitstrevend is: windenergie, scheepsbouw, tuinbouw én de bouwsector.

De bouw- en infrasector staat voor aanzienlijke uitdagingen, zoals stijgende kosten, een tekort aan personeel en lange bouwprocedures. Robotica kan helpen door werkzaamheden te automatiseren, de logistiek te verbeteren, arbeidsproductiviteit te verhogen en de veiligheid op de werkplaats te waarborgen. 

Robotisering pijler voor versnelling

Het is daarmee een van de pijlers om grote maatschappelijke opgaven, denk aan de woningbouwopgave en het renoveren van civiele werken, te kunnen waarmaken. De aanwezige bouwbedrijven lieten zich tijdens Robots in Business bij RoboHouse in Delft dan ook graag inspireren. Het programma bestond uit een paneldiscussie, een innovatiemarkt met volop demonstraties van (prototypes) van robots, en diverse breakoutsessies.

Tijdens de paneldiscussie werden de obstakels en mogelijkheden van innovatie in robotica verkend. Derk te Bokkel van Royal IHC, Niels Rombout van ingenieursbureau TWD, Bart van Meurs van Division Q (een zusterbedrijf van teler Koppert Cress) en Oliver Laméris van schoonmaakbedrijf Gom discussieerden aan de hand van stellingen. Een van de stellingen luidde: ‘Nederland is te traag in het opschalen van innovatieve projecten’. 

Innovaties voor zichtbaarheid én productiviteit

De panelleden maken onderscheid tussen innovaties die bijdragen aan het onderscheidend vermogen van de onderneming, en innovaties die de arbeidsproductiviteit verhogen. De eerste categorie innovaties krijgt in het algemeen meer aandacht en wordt apart gefinancierd, al blijft het opschalen ervan lastig. De tweede categorie innovaties wordt belemmerd doordat ze snel terugverdiend moet worden in het dagelijkse productieproces.

Inbreng van medewerkers essentieel

Een andere stelling luidde: ‘Medewerkers op de werkvloer hebben een belangrijke stem in besluitvorming over innovatie’. De meeste panelleden onderschrijven het belang van de inbreng van uitvoerende medewerkers bij innovatietrajecten. Zo ontwikkelde RoboHouse samen met schoonmakers van Gom een robotarm die hen ondersteunt bij het reinigen met zware industriële hogedrukspuiten.

Division Q stuurt de start-ups die het faciliteert als eerste de tuinbouwkas in, zodat ze de praktijk leren kennen. De stelling is RoboHouse in elk geval op het lijf geschreven. Hun aanpak binnen FRAIM kenmerkt zich door altijd uit te gaan van de mensen die het werk doen. Als je het zware of repeterende werk automatiseert, is adoptie van nieuwe technologie een no-brainer. Als je werk automatiseert waar de medewerker zijn werkplezier en trots uit haalt, schiet de innovatie zijn doel voorbij.    

Voegrobot op de bouwplaats

In de break-out sessie bouw ging het specifiek over technologie in onze sector. Beleidsadviseur Arjan Walinga trapte af met de constatering dat de bouw en de zorg vooralsnog de meest arbeidsintensieve sectoren van Nederland zijn. ING berekende dat de bouw ter waarde van 10.000 euro machines heeft per medewerker, terwijl de industrie maar liefst 113.000 euro per medewerker vertegenwoordigt. 

Natuurlijk is de bouw een meer projectmatig georiënteerde sector. Neemt niet weg dat er veel kansen zijn voor verdere automatisering en robotisering. Zo kwam Maikel Schouw van SMB Geveltechniek met het idee van een voegrobot die op de bouwplaats kan werken. 

Een groep studenten van de minor Robotica raakte enthousiast en is nu bezig met het maken van een prototype. Dat wordt eind januari gepresenteerd. De deelnemers aan de sessie stelden geïnteresseerd vragen.

Morgen een tientje verdienen?

De metselrobot van ROPAX is al op de markt. Directeur-eigenaar Jeroen-Bas Menschaar vertelde over de samenwerking met Ballast Nedam die de ontwikkeling vooruit hielp. De robot kan inmiddels tachtig procent van een gevel metselen. Oudere medewerkers zijn blij met de ondersteuning, ervaren metselaars vinden het interessant om met nieuwe technologie te werken, en jonge jongens of meiden kunnen dankzij de robot vrij snel vakwerk afleveren. 

De telkens weer afwijkende omgeving van een bouwplaats blijft een uitdaging. Net als het stroomlijnen van processen en logistiek zodat de robot meters kan maken. Als je als bouwbedrijf de voorwaarden creëert, bespaar je misschien vandaag geen euro, maar morgen wel tien euro. Een verstandige keuze dus met het oog op de toekomst. 

Eind dit jaar meer over een samenwerking tussen Bouwend Nederland, Techniek Nederland, Metaalunie en RoboHouse die met de ontwikkeling van een volgrobot ook mkb-bedrijven laten meeliften op de nieuwste technologische ontwikkelingen.