Performance versus Evidence based – een reactie op het interview met Jaap Dijkgraaf

Deze blog is een reactie op het interview met onze nieuwe voorzitter van TVVL, Jaap Dijkgraaf (TVVL Magazine nr. 05, pp.8-11). Ik werd vooral getriggered door het feit dat DWA naar evidence based design wil in plaats van performance based design. Deze discussie herkende ik vanuit een eerder Linkedin stukje dat ik hierover had geschreven naar aanleiding van een WHO update omtrent de ventilatie in operatiekamers (link).

Het probleem is een beetje dat termen door elkaar lijken te gaan lopen, cq. niet de juiste definitie hebben, en dat is denk ik niet goed voor de communicatie. Evidence based zoals verwoord door Jaap Dijkgraaf richt zich, als ik het goed begrijp, op ontwerpinput op basis van echte gegevens uit echte gebouwen. Dit in plaats van tabellenboekjes waarvan je op voorhand weet dat het nooit de waarheid is. Leren van gebouwen in dat verband is zeker uitermate leerzaam en biedt je de mogelijkheid om dichter bij die gewenste waarheid te komen en die als basis te gebruiken voor je ontwerp. Of dat dan evidence based is? Eerder meer realistisch…

Performance based design sluit deze aanpak absoluut niet uit, juist niet! Zij focust met name op het goed en helder vastleggen van de te verwachten prestaties, en hoe deze te beoordelen, en laat de rest over aan het ontwerpteam om dat te realiseren. Randvoorwaarden worden daarbij niet voorgeschreven, ook dat is aan het ontwerpteam (en de opdrachtgever). Ieder gebouw blijft natuurlijk wel uniek door zijn locatie en gebruik…

Ik ben er nog steeds van overtuigd dat performance based design de term moet zijn, en blijven, binnen de gebouwde omgeving. Zoals verwoord in het Linkedin artikel kunnen we nooit de evidence based aanpak, de definitie zoals die in de medische wereld wordt gebruikt, gebruiken. Voor de volledigheid, performance based is niet enkel van toepassing in het ontwerpproces. Juist niet! De prestatiebeoordeling in de gebruiksfase vormt een wezenlijk onderdeel hierbij. Een wat uitgebreidere, wellicht wat theoretische, toelichting op wat performance based building is, is terug te vinden in een wat oudere paper uit 2006 (link; opent pdf).

En dan komen weer terug bij het gebruik van echte data uit echte gebouwen. Deze ontwikkeling is bij uitstek positief voor de verdere toepassing en betere integratie van performance based building in de huidige praktijk! Om dat dan evidence based te noemen vind ik wat verwarrend. Het gaat er overigens nog wel aan voorbij dat meetwaardes (nog) niet altijd even representatief zijn en niet goed de perceptie van de gebruikers kunnen inschatten. En dat moet toch onze eerste aandachtspunt zijn. Maar daar wordt aan gewerkt!