Transitie betekent ook iets voor het individu

Om de gigantische opgaven die er liggen tot een goed einde brengen is er een flinke transitie nodig. Het gaat ons als sector zonder systeemverandering niet lukken om het enorme woningtekort op te lossen, de bestaande woningvoorraad te verduurzamen en de achterstanden in de infrastructuur weg te werken. Echter, in ons praten en doen daarover, vergeten we naar mijn gevoel vaak de persoonlijke consequenties van dit soort veranderingen. En misschien is dat zelfs nog wel een onderbelichte factor om de transitie verder te krijgen.

Immers, we hebben het vooral vaak over de voordelen voor de samenleving. Met industriële woningbouw kunnen we sneller, goedkoper en duurzamer voor meer huisvesting zorgen. Een seriematige aanpak van de bruggen en viaducten kan voor de opdrachtgever financiële voordelen opleveren. Maar op individueel mensniveau kunnen dit soort ontwikkelingen best wel schuren.

Wanneer een architect woorden als standaardisatie en industrialisatie hoort, zal hij wellicht denken; ‘leuk sneller en goedkopere woningen, maar het is wel mijn werk’. Hij is er juist trots op dat hij unieke woningen maakt en op maat oplossingen biedt voor specifieke problemen.  Transitie biedt ook kansen. Bijvoorbeeld als men anders met elkaar gaat samenwerken. Als je in een goed functionerend bouwteam zit, is iedereen laaiend enthousiast over hoe dat functioneert. Wanneer je in project zit waar voor een te laag bedrag is ingeschreven, krijgt iedereen de opdracht mee ‘als er iets onverwachts gebeurt, een advocaat erop en meteen meerwerk claimen.’ Tegelijkertijd moeten we oog hebben voor de individuele veranderingen. We moeten op functieniveau dieper gaan doorvragen; ‘wat doen die veranderingen met jou?’ Dat geeft ook nieuwe inzichten over waarom dingen soms lukken en soms ook niet.

En natuurlijk, er moet ook een businesscase zijn. Alleen we moeten ons wel beseffen dat de business case er voor het individu anders uit kan zien dan die voor de organisatie. Als we in onze transitie-inspanningen écht willen slagen, moeten we de menselijke factor niet over het hoofd zien. Want uiteindelijk is het juist de menselijke factor die het verschil gaat maken tussen succes en falen.

Nynke Sijtsma

Directeur De Bouwcampus