“Leren van de besten” bij de cursus Expert Binnenklimaattechniek

Een gezond binnenklimaat is misschien wel de belangrijkste gebouwprestatie van nu. Al jaren pleit de branche voor het belang van binnenklimaat voor het comfort, de productiviteit en gezondheid van gebruikers. De stroomversnelling waarin dit is gekomen, vraagt van ontwerpers en adviseurs om andere kennis en kunde. Liever gister dan vandaag. Om in deze behoefte te kunnen voorzien is de cursus Expert Binnenklimaattechniek ontwikkeld. De cursus is opgezet als een Masterclass, waarbij de ‘masters’ zelf voor de klas staan. Zo kunnen in sneltreinvaart experts opgeleid worden bij TVVL.​ 

Hierover spreken we Roelant van der Putten, hoofddocent Klimaattechiek TVVL, na de eerste les van de cursus Expert Binnenklimaattechniek.   Hoe was het om de nieuwe groep Expert Binnenklimaat cursisten weer te mogen verwelkomen? Het was iets om naar uit te kijken om elkaar in het lokaal te zien. Ik had er veel zin in. De vorige leergang moesten we digitaal starten. Live is prettiger en leuker, maar wel even omschakelen. De groep was nu ook groter.

Roelant, kun je ons kort iets over jezelf vertellen? 
Ik ben begonnen met de opleiding Werktuigbouwkunde en Installatietechniek aan de Hogeschool Rotterdam. Dat deed ik duaal, omdat ik geloof in de koppeling van praktijk met de theorie. Ik ben inmiddels 20 jaar ontwerper van installaties.

In 2001 ben ik begonnen bij Wolter & Dros. Daar heb ik veel detailkennis opgedaan en daarnaast ook installatieconcepten ontwikkeld. Van collega’s leerde ik nadenken over integraal bouwen en optimaal samenwerken met architecten. Alle systeemontwerpers binnen de organisatie kwamen jaarlijks bij elkaar. Daar wisselde we kennis uit, leerden elkaar kennen en werkten samen aan tools en innovatie. Het was een mooi netwerk. Ik voel me altijd thuis als ik zowel theoretisch als praktisch bezig kan zijn.

In 2014 ben ik voor mezelf begonnen en ben ik grote projecten gaan doen voor BAM, VolkerWessels / Homij, Ballast Nedam en meer bekende namen. Ik ben toen lid geworden van de TVVL Expertgroep Klimaattechiek, een leuke groep techneuten die samen innovaties volgen en deze middels projecten ook stimuleren en uitdragen binnen TVVL.  

Vorig jaar kreeg ik de vraag om hoofddocent voor de Klimaattechniek opleidingen te worden bij TVVL. Ik mag meedenken waar deze opleidingen naar toe kunnen en zouden moeten gaan. Daar heb ik dus ja op gezegd. Waarom bij TVVL? Omdat het praktijkgerichte kennisoverdracht is dat voor een breed publiek toegankelijk gemaakt wordt. Het allermooist is dat we dit bij TVVL echt samen doen. Het is door experts voor experts. Leden zijn bereid elkaar les te geven en verder te helpen. Kijk naar de nieuwe post MBO opleiding Technicus Klimaatinstallaties. We zochten 20 experts die docent wilden zijn en met één oproep vonden we voor elke positie een geweldige kandidaat met de juiste kennis. Dan zie je de kracht van TVVL.   

De cursus Expert Binnenklimaattechniek is net weer gestart. Hoe gaat dat?
Bij de eerste editie was iedereen gelijk super enthousiast. Door de cursisten werden we beoordeeld met achten en negens. Daar zijn we natuurlijk ontzettend trots op. 

Besef je dat de knapste koppen uit het vakgebied bij deze cursus voor de klas staan. Atze Boerstra neemt de cursisten mee in het belang van een goed binnenklimaat. Piet Jacobs deelt zijn kennis over fijnstof en Francesco Franchimon over virusoverdracht. Cursisten krijgen de kans om van alle grote namen te leren en hen te bevragen. Dit ervaren ze als een unieke kans.

Om hier het optimale uit te kunnen halen, starten we met een plan van aanpak voor de praktijkopdracht. Iedereen kiest een gebouw dat hij of zij goed kent. Op basis van alle kennis die tijdens de lesdagen voorbij komt, maak je een binnenklimaat advies voor dit kantoor of schoolgebouw. Zo leer je de enorme hoeveelheid informatie toepassen in een concreet plan. Je presenteert dit aan elkaar waardoor je ook nog eens van elkaar kunt leren. Het is voor de cursisten in eerste instantie wel even aftasten hoe ze de praktijkopdracht in moeten steken, maar die zoektocht vind ik wel passen bij een masterclass.

Welk advies heb je de cursisten hierbij gegeven?
Je plan van aanpak nu goed formuleren helpt je om alle kennis tijdens de cursus Expert Binnenklimaattechniek in het juiste perspectief te zetten. Dan kun je gericht vragen stellen aan de experts. Durf veel vragen te stellen! is mijn belangrijkste tip. Met interactie kun je voor jezelf een veel steilere leercurve neerzetten. De praktijkopdracht is hierin het middel, de katalysator.

Waarom is de cursus Expert Binnenklimaattechniek ontwikkeld?
Er is steeds meer vraag naar een gezond binnenklimaat. Dat vergt een breder perspectief van ons als installatie ontwerpers. 

“Naast temperatuur en luchtdebiet, kijk je naar comfortbeleving, fijnstof en virusoverdracht. Maar ook naar wat er gebeurt met hygiëne na de oplevering van een installatie. Dit gaat veel verder dan de basisopleidingen klimaattechniek.”

Om hier een complete opleiding voor neer te zetten kost zo 2 jaar. Die tijd was er niet. Vandaar onze keuze voor de masterclass vorm waarbij de experts één voor één voorbij komen en hun actuele kennis aanreiken. Tot nu toe is iedereen heel tevreden over de dynamiek die dit teweeg brengt. Het biedt ons ook meer mogelijkheden om de cursus continu up to date te houden.

Wat heb je aan deze specialistische kennis in de praktijk?
Nou naast die specialistische onderwerpen waarin je kennis wordt verbreed, besteden we ook veel aandacht aan de ambitie van de eindgebruiker en werken we naar een resultaat - een aantoonbare case.

Er is een les die volledig in het teken staat van alle actuele eisen. Tegenwoordig zijn er zoveel eisen vanuit Bouwbesluit, BENG, BREAAM, LEED, WELL en het gebruik zelf, dat het lastig is om door de bomen het bos te kunnen blijven zien. De standaardeisen uit het PvE Frisse Scholen en het PvE Gezonde Kantoren helpen om hier duidelijkheid in te krijgen. Ons doel is niet om aan te tonen dat je een goed binnenklimaat hebt, doordat het gebouw een aantal labels of credits heeft gescoord. Ons leerdoel is om een aantoonbaar goed binnenklimaat te kunnen adviseren en ontwerpen dat past bij de ambities van de gebruiker. De aantoonbaarheid komt voorbij in de les kwaliteitsborging en uiteraard in de eindcase.

Aan wie zou je de cursus aanraden? En waarom?
Ik ben ervan overtuigd dat deze cursus voor vrijwel iedereen die bezig is met Klimaattechniek interessant is. Door deelname aan de cursus gun je jezelf de tijd om je te verdiepen in de meest actuele kennis omtrent binnenklimaat. Met de docenten die nu voor de klas staan is dit voor bijna iedereen een verrijking.

Je moet wel een post-hbo opleiding Luchtbehandelingstechniek of gelijkwaardig gevolgd hebben en echt serieus geïnteresseerd zijn in binnenklimaat om aan te kunnen haken bij de verhalen van de experts.

Voor het eind van 2021 rond deze groep Binnenklimaattechniek Experts hun opdracht af. Wat hoop jij als hoofddocent terug te horen van hen?Natuurlijk dat ze dingen geleerd hebben die ze nog niet wisten, maar daar ben ik eigenlijk al wel zeker van. Ik hoop dat ze buiten hun eigen comfortzone zijn getreden. Dat ze zich compleet hebben ondergedompeld in de kennis die hen aangereikt is om de ontwerpers te worden die we nodig hebben voor de uitdagingen waar onze branche op het gebied van binnenklimaat voor staat. Dan zijn ze echt gegroeid.

Meer weten over de cursus Expert Binnenklimaattechniek bij TVVL of de startdata?
Ga naar https://www.tvvl.nl/cursussen/binnenklimaat.